In deze begrippenlijst is een selectie opgenomen van (veel) gehanteerde termen rond contracten, en contractmanagement. De terminologie is voorzien van de wettelijke betekenis of een gangbare betekenis in de praktijk.

Begrippenlijst A t/m E

Aansprakelijkheid

De verplichting om de nadelige gevolgen van een bepaalde gebeurtenis te dragen (vgl. artikel 6:74).

Addendum

Een contractdocument dat voortbouwt op een reeds bestaande overeenkomst, zoals voor wijziging van de inhoud of verlenging van de duur van de overeenkomst.

Alternative Dispute Resolution (ADR)

Alternatieve geschilbeslechting, anders dan via de rechter, zoals arbitrage, bindend advies of mediation.

Algemene voorwaarden

Een of meer bedingen die zijn opgesteld teneinde in een aantal overeenkomsten te worden opgenomen, met uitzondering van bedingen die de kern van de prestaties aangeven (vgl. artikel 6:231 BW).

(Algemene) inkoopvoorwaarden

Algemene voorwaarden opgesteld vanuit het belang van de afnemer.

(Algemene) verkoop- of Leveringsvoorwaarden

Algemene voorwaarden opgesteld vanuit het belang van de leverancier.

Anglo-Amerikaans recht

De (generieke) aanduiding van common law (zoals het recht in de Verenigde Staten en Groot-Brittannië) met name ter onderscheiding van ons (continentaal) recht.

Akte

Een ondertekend geschrift dat als bewijs kan dienen, zoals een authentieke akte (opgemaakt door ambtenaar of notaris) of een onderhandse akte (door of namens partijen zelf).

Appendix

Een (aangehechte) bijlage bij een overeenkomst (ook wel “annex” genoemd).

Arbitrage

Rechtspraak door arbiters (zoals geregeld in de artikelen 1020 t/m 2077 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering).

Battle of Forms

Het verschijnsel dat partijen bij het sluiten van een overeenkomst ieder eigen algemene voorwaarden toepasselijk verklaren en de toepasselijkheid van die van de andere partij afwijzen.

Benoemde overeenkomst

Een overeenkomst die kwalificeert als een door de wet benoemde (bijzondere) overeenkomst (vgl. overeenkomst van opdracht ex. artikel 7:400 BW of de koopovereenkomst ex. artikel 7:1 BW).

Beding

Een bepaling of clause in een overeenkomst of algemene voorwaarden.

Beroepsaansprakelijkheid

De aansprakelijkheid voortvloeiende uit (fouten in) de uitoefening van beroep of bedrijf.

Bewaarplicht

Een verplichting op grond van de wet (of een overeenkomst) tot bewaring van gegevens, vgl. Algemene Wet Rijksbelastingen of (branche)specifieke wetgeving.

Bodemprocedure

Een (civiele) procedure bij de rechter (ter onderscheiding van de voorlopige voorzieningenprocedure).

Boetebeding

Het beding als bedoeld in artikel 6:91 BW.

Boilerplate clause

Een standaard contractbeding (Anglo-Amerikaans recht)

Conformiteit

Het voldoen van een afleverde zaak aan de overeenkomst (artikel 7:17 BW), bij gebreke waarvan sprake is van non-conformiteit. De bepaling van artikel 7:17 BW kan (bij toepasselijkheid van titel 7.1) ook betrekking hebben op vermogensrechten, zolang de bepalingen van titel 7.1 in overeenstemming zijn met de aard van dat recht (art. 7:47 BW).

Compliance

Het voldoen aan toepasselijke wet- en regelgeving. Daarnaast kan of zal dit mede omvatten het voldoen aan (eigen) normen en regels (zoals een Code of Ethics).

Considerans

De overweging(en) van partijen die ten grondslag liggen aan de sluiting van een overeenkomst.

Contract

Een overeenkomst, dikwijls in de betekenis van een schriftelijke overeenkomst.

(Contract)clausule

Een (onderscheiden) bepaling in een overeenkomst.

Contractdossier

De verzameling van informatie en documentatie over een contract (contractmanagement).

Contractspartij(en)

De partij(en) die een contract zijn aangegaan.

Consument

Een natuurlijke persoon, niet handelende in de hoedanigheid van beroep of bedrijf.

Contractbeheer

Het administratieve proces van de registratie van contracten en andere daarvoor relevante gegevens ter ondersteuning van het contractmanagement (contractmanagement).

Contractkwaliteit

De mate waarin een overeenkomst voldoet aan de eisen van een contractspartij.

Contractlevenscyclus

De periode vanaf totstandkoming tot en met het einde van de overeenkomst, met inbegrip van verlengingen (de contractuele fase).

Contractsbelang

De term waarmee doorgaans gedoeld wordt op het totaal of een deel van verschuldigde of gefactureerde bedragen van een overeenkomst gedurende een deel of de gehele looptijd van een overeenkomst (ook “contractswaarde”)

Contractsrisico

De risico’s verbonden aan een contract.

Contracteringsproces

Het proces bestaande uit de initiële totstandbrenging van een overeenkomst (en eventueel eveneens de wijziging en/of verlenging) van de overeenkomst gedurende de contractlevenscyclus.

Contractmanagement

De activiteiten benodigd voor het realiseren van de met de overeenkomt beoogde contractdoelstellingen. Het omvat activiteiten zoals toezien op de uitvoering en hetgeen daarvoor nodig of gewenst is door ieder van de contractspartijen alsmede de wijziging van de overeenkomst zelf.

Contractspartij

Een partij bij de overeenkomst.

Derde

Een partij die bij de overeenkomst geen contractspartij is.

Deliverable

Een te realiseren gevolg of resultaat (ambivalent).

Disclaimer

Een (eenzijdige) verklaring, doorgaans van de strekking dat verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid voor schade of anderszins wordt afgewezen.

Dossier Afspraken en Procedures (DAP)

Document (soms benoemd in de overeenkomst, zoals in een SLA) waarin contractspartijen met elkaar gedurende de looptijd “operationele afspraken” schriftelijk vastleggen (Service Level Agreement).

Duur

De termijn of looptijd (voor bepaalde of onbepaalde tijd) van een overeenkomst.

Exit (regeling)

De (contractuele) afspraken over de gevolgen van het einde van een overeenkomst (met name in de context van de borging van continuïteit voor afnemer), vaak middels een op te stellen/uit te voeren exitplan.

Exoneratie

Een (contractueel) beding inhoudende de beperking of uitsluiting van de verplichting tot vergoeding van schade bij aansprakelijkheid.

Experience Level Agreement (XLA)

Een variant op de Service Level Agreement (SLA) waarbij een centrale rol wordt toegekend aan de rechtstreekse meting van de klantbeleving.

Begrippenlijst F t/m R

Faillissement

De rechtstoestand die intreedt als gevolg van een rechterlijk vonnis waarin een schuldenaar in staat van faillissement wordt verklaar (artikel 1 Fw.)

Forumkeuzebeding

Het contractueel beding waarin de geschilbeslechting wordt voorgeschreven (bijv. bevoegdheid van “de rechtbank te Den Haag”).

General Terms and Conditions (GTC)

Algemene voorwaarden

Handelsregister

Het openbaar register van ondernemingen, aangehouden door de Kamer(s) van Koophandel.

Huurovereenkomst

De (benoemde) overeenkomst waarbij de ene partij, de verhuurder, zich verbindt aan de andere partij, de huurder, een zaak of een gedeelte daarvan in gebruik te verstrekken en de huurder zich verbindt tot een tegenprestatie. Huur kan tevens betrekking hebben op vermogensrechten (vgl. artikel 7:201 e.v. BW).

ICT-contract

Een overeenkomst met betrekking tot producten, diensten of gebruiksrechten op het gebied van informatietechnologie.

Intellectuele eigendom

De verzamelnaam voor rechten ter bescherming van immateriële objecten (vgl. auteursrecht, octrooirecht, merkenrecht). Ook wel Intellectual Property Rights (IPR) genoemd.

Inspanningsverbintenis

Een (contractuele) verplichting tot het verrichten van de vereiste inspanning(en). Zie ook (in contrast) Garantie(verplichting) en Resultaatsverbintenis.

Intentieovereenkomst

Een overeenkomst (een voorovereenkomst) waarin, meestal op hoofdlijnen, al of niet vrijblijvend, afspraken worden gemaakt.

Jurisprudentie

Rechtspraak, vaak in de betekenis van leidende rechterlijke uitspraken (van “hogere” rechters).

Klachtplicht

De verplichting als bedoeld in artikel 6:89 BW (algemene klachtplicht) en artikel 6:23 BW (klachtplicht bij koopovereenkomsten).

Koopovereenkomst

De (benoemde) overeenkomst waarbij de een zich verbindt een zaak te geven en de ander om daarvoor een prijs in geld te betalen (zoals geregeld in artikel 7:1 e.v. BW)

Kort Geding

De voorlopige voorzieningenprocedure (artikel 254 t/m 259 Wetboek van Rechtsvordering) voor spoedeisende zaken.

Key Performance Indicator (KPI)

Een kritische prestatie indicator als beoordelings- en meetpunt voor de uitvoering van de dienstverlening (Service Level Agreement).

Letter of Intent (LOI)

Intentieovereenkomst (soms ook “Memorandum of Understanding”).

Leveranciersmanagement

Het proces met als doel om te komen tot de keuze van de juiste leveranciers, waaronder de samenwerkingsvorm én het managen van leveranciers. Leveranciersmanagement omvat de gehele contractlevenscyclus, van behoeftebepaling tot en met contracteinde.

Licentie

Gebruiksrecht. Met name bij intellectuele eigendomsrechten (vaak: gebruiksrecht).

Licentieovereenkomst

Een overeenkomst die de verlening van gebruiksrechten (licentierechten) behelst. Met name bij intellectuele eigendomsrechten.

Mediation

Een alternatieve manier van geschilbeslechting waarbij onder begeleiding van een mediator een oplossing voor het geschil wordt gezocht.

Modelovereenkomst

Een voorbeeld of template van een overeenkomst ten behoeve van nadere uitwerking en gebruik.

Nadere overeenkomst

De overeenkomst die gesloten worden onder de toepasselijkheid van een Raamovereenkomst.

Natuurlijke persoon

De juridische aanduiding van de mens (in zijn hoedanigheid van rechtssubject).

Onbenoemde overeenkomst

Een overeenkomst die niet voldoet aan een omschrijving van een overeenkomst die een specifieke regeling heeft in de wet.

Ontbinding

De beëindiging van een overeenkomst (bij verzuim) op grond van een toerekenbaar (wanprestatie) of niet toerekenbaar (overmacht) tekortschieten (art. 6:265 BW).

(Overeenkomst van) opdracht

De (benoemde) overeenkomst waarbij de ene partij, de opdrachtnemer, zich jegens de andere partij, de opdrachtgever, verbindt anders dan op grond van een arbeidsovereenkomst werkzaamheden te verrichten die in iets anders bestaan dan het tot stand brengen van een werk van stoffelijke aard, het bewaren van zaken, het uitgeven van werken of het vervoeren of doen vervoeren van personen of zaken (vgl. 7:400 BW).

Opschorting

Opschorting van (eigen) prestaties (art 6:52 BW en art 6:262 BW).

Opzegging

De beëindiging van een overeenkomst (zoals voor bepaalde overeenkomsten geregeld in de wet of de overeenkomst).

Outsourcing

Uitbesteding

Overeenkomst

De meerzijdige rechtshandeling, waarbij een of meer partijen jegens een of meer andere een verbintenis aangaan (artikel 6:213 lid 1 BW). De overeenkomst komt tot stand door een aanbod en de aanvaarding daarvan (artikel 6:217 lid 1 BW).

Overmacht

Het (een) niet-toerekenbaar tekortschieten (artikel 6:75 BW)

PDCA Producten en Dienstencatalogus.

Een beschrijving van (de eigenschappen van) de door een leverancier aangeboden producten en diensten en de wijze waarop deze worden geleverd.

Postcontractuele fase

De periode na einde van de looptijd van een overeenkomst.

Precontractuele fase

De periode voorafgaand aan de totstandkoming van de overeenkomst.

Procedure

Een gerechtelijke of arbitrale procedure.

Procurement

De functie of het proces van inkoop

Purchase Order (PO)

De (formele) bevestiging (inkooporder) van een inkoop/bestelling door afnemer ((vlg. “PO-nummer” vereist voor facturering).

Raamovereenkomst

Een overeenkomst die fungeert als kader voor het sluiten van Nadere overeenkomsten. De raamovereenkomst heeft geen specifieke regeling in het BW (vergelijkbare termen zijn “Framework Agreement”, “Master Agreement” en met name “mantelovereenkomst”).

Rangorde (regeling)

Een contractuele bepaling die middels een rangorde de prevalentie bepaalt bij tegenstrijdigheid binnen (verschillende contractdocumenten van) een overeenkomst.

Rechtspersonen

Door de wet bepaalde entiteiten die voor wat betreft het vermogensrecht gelijk staan met natuurlijke personen, tenzij uit de wet het tegendeel voortvloeit (artikel 2:5 BW). Denk aan stichtingen, verenigingen, B.V.’s, NV’s, gemeenten en provincies.

Rechtssubjecten

Dragers van rechten en plichten.

Request for Information (RFI)

Een verzoek of uitnodiging van afnemer aan marktpartijen om informatie te verschaffen.

Request for Proposal (RFP)

Een verzoek of uitnodiging van afnemer aan marktpartijen om een voorstel (offerte) in te dienen.

Request for Quotation (RFQ)

Een verzoek of uitnodiging van afnemer aan marktpartijen om een prijsvoorstel in te dienen (meer specifiek gericht op prijsvergelijking).

Resultaatsverbintenis

Een contractuele verplichting om een bepaald resultaat te bereiken.

Begrippenlijst S t/m Z

Schade

De (ingevolge een wettelijke verplichting te vergoeden) vermogensschade en ander nadeel, dit voor de wet op vergoeding hiervan recht geeft (artikel 6:95 BW).

Service Level Agreement

De schriftelijke uitwerking van de overeenkomst tussen contractspartijen ter zake de kwaliteit van de (te leveren) dienstverlening.

Side-letter

De – doorgaans meerzijdige wilsuitlating – om een bestaande overeenkomst aan te vullen of te concretiseren.

Subcontractor

Een door een contractpartij ingeschakelde derde.

Tenuitvoerlegging

Uitvoering (“executie”) van een vonnis of arrest, desnoods met behulp van een (gerechts) deurwaarder.

Toepasselijk recht

Het recht dat van toepassing is op een overeenkomst of rechtsverhouding tussen de partijen (bijvoorbeeld het “Nederlandse recht”).

Toezichthouder

Een (rechts)persoon bij of krachtens wettelijk voorschrift belast met het houden van toezicht op de naleving van het bepaalde bij of krachtens wettelijk voorschrift (denk aan DNB, ACM, AFM, AP en AT).

Uitleg

Het vaststellen van de rechtsgevolgen van een overeenkomst.

Verwerkersovereenkomst

De overeenkomst tussen de Gegevensverantwoordelijke en de Verwerker (artikel 28 lid 3 Algemene Verordening Gegevensbescherming).

Verzekeringsplicht

Een (contractuele) verplichting tot het sluiten/aanhouden van verzekering(en) ter dekking van contractuele risico’s.

Verzuim

De (rechts)toestand als bedoeld in artikel 6:81 en 6:82 BW vereist voor uitoefening van remedies (bijv. ontbinding overeenkomst).

Vrijwaring

De (contractuele) verplichting de kosten, schade of nadelige gevolgen ter zake een voorzienbaar risico te dragen.

Vertegenwoordiging

Het verrichten van een rechtshandeling namens een ander (de vertegenwoordigde of principaal).

Voorlopige voorziening

Een voorlopige beslissing in spoedeisende zaken (“kort geding”) die gezien kan worden als tijdelijke regeling (in tegenstelling tot de bodemprocedure).

Weens Koopverdrag

Het VN-verdrag inzake internationale koopovereenkomsten van roerende zaken (1980), ook bekend als de United Nations Convention on the International Sale of Goods (CISG).

Wanprestatie

Een toerekenbaar tekortschieten in de nakoming van een verplichting uit de overeenkomst (art 6:74 BW).

Wederpartij

De andere partij bij een overeenkomst of een geschil.

Wijzigingsbeding

Een (contractueel) beding over wijziging van de overeenkomst, doorgaans van de strekking dat een partij eenzijdig (gedurende de looptijd van de overeenkomst) gerechtigd is de inhoud of voorwaarden van de overeenkomst te wijzigen (ook genaamd eenzijdig wijzigingsbeding).

XLA

eXperience Level Agreement (zie aldaar).